Yönetim bilişimleri sistemlerinden mezun olanların çoğu işsizlik sorunu çekmiyor

Birleşmiş Milletler Evrensel İnsan Hakları Bildirgesi'nin 23'üncü maddesinde ilk fıkra şöyle: "Her kişinin çalışmaya, işini serbestçe seçmeye, adil ve elverişli çalışma şartlarına ve işsizlikten korunmaya hakkı vardır."

Ancak bu evrensel kurala karşın işsizlik oranı bütün dünyada olduğu gibi Türkiye'de de artıyor. Bu sorunu en az yaşayanlardan bazıları ise yönetim bilişimleri sistemlerini okuyanlar. Bilişim ve işletmeyi sentezleyen yönetim bilişim sistemleri ABD'de 1980'lerde ortayı çıktı. Türkiye'de ilk kez Boğaziçi Üniversitesi 1995 yılında bu konuda eğitim vermeye başladı. Bölüme öğrenciler ÖSS'den Eşit Ağırlık (EA) puanıyla alınıyor. Boğaziçi Üniversitesi Uygulamalı Bilimler Yüksekokulu Yönetim Bilişim Sistemleri bölümü öğretim üyesi Prof. Dr. Meltem Özturan, bu bölümde okuyacak öğrencilerin bilgisayara meraklı olması gerektiğini söylüyor. Araştırmacı olmak, analitik düşünmek ve detaylı analiz etme yeteneği öğrencileri başarıya götürecek diğer etkenler. Çok sayıda sektörden mezunlarına talep geldiğini belirten Özturan, verdikleri eğitim ve mesleğin geleceğiyle ilgili sorularımıza yanıt verdi:

Bölümde ne gibi dersler veriliyor?

Programın ilk iki yılı yönetim ve bilişim disiplinlerinin altyapısını oluşturan temel derslerden oluşuyor. Sistem tasarımı, veri tabanları ve veri iletişimi, programlama gibi bilişim konularıyla organizasyon, ekonomi, pazarlama, muhasebe, finans gibi temel işletme konularını dengeleyen bir eğitim veriliyor. Üçüncü ve dördüncü sınıflarda ise her iki disiplini birlikte ele alan, entegrasyon dersleri okutuluyor. 'Karar Destek Sistemleri', 'Kurumsal Bilişim Sistemleri', 'Bilişim Sistemleri Yönetimi' gibi. Ayrıca öğrenciler toplam 70 iş günü staj yapmakla yükümlü.

Mezunların iş imkânı nedir?

Bu bölüm mezunlarının yurtiçinde ve yurtdışında çalıştığı yerleri üç ana başlık altında toplayabiliriz: Bilişim ve yazılım şirketleri (yüzde 28), bilişim danışmanlığı şirketleri (yüzde 19) ve çok çeşitli sektörlerin bilişim birimleri (yüzde 40). Bu sektörler içinde de finans sektörü önemli bir yer tutuyor. Mezunlarımız çalışma hayatlarına genelde bilişim konularında analist veya uzman kadrolarında başlıyorlar ve zamanla yönetim bilgi ve becerilerini ortaya koyarak, yöneticilik pozisyonlarına geliyorlar.

Mezunlar iş bulmakta zorlanıyor mu?

Mezunlarımızın çoğu aynı anda birden fazla işyerinden teklif alıyor. Okuldan yeni mezunlarımızın ilk işlerine net 1500-2000 YTL arasında bir ücretle girdiklerini söyleyebilirim. Ayrıca öğrencilerimizin birçoğu staj ve proje çalışmaları aracılığıyla ilişkide oldukları kuruluşlarda mezun olduktan sonra da çalışmaya devam ediyor.

Mesleğin geleceğini nasıl değerlendiriyorsunuz ?

Bilişim teknolojisinin (BT) nasıl geliştiğini, yayıldığını ve ne gibi olanaklar sunduğunu hepimiz gözlemliyoruz. İşletmeler de BT'nin sunduğu bu olanakları kendi şirketlerinde hızla uygulamaya geçirmek istiyorlar ve bunu yapmadıkları durumda ise rekabette geri kalacaklarını çok iyi biliyorlar. Hem BT hem de işletme bilgilerine birlikte sahip olan Yönetim Bilişim Sistemleri mezunları ise bu noktada çok önemli görevler üstlenebiliyor. Dolayısıyla bu alanın mezunlarına olan talebin daha uzun bir süre bugünkü düzeyinde, hatta daha da yoğunlaşarak devam edeceğini düşünüyorum.

Türkiye'de bu alanda yetişmiş eleman açığı ne kadar?

Bütün dünyada olduğu gibi Türkiye'de de bilişim sektöründe kaliteli yetişmiş elemana olan talep hızla artıyor. Biz çok sayıda sektörden mezunlarımıza yoğun talep geldiğini görüyoruz. BT danışmanlık şirketleri, yazılım şirketleri, finans sektörü, telekomünikasyon sektörü bunların arasında ağırlıkta olanlar. Son yıllarda sağlık, tekstil, eğitim gibi farklı sektörlerden de talepler geliyor. Bu talebi karşılamak amacıyla hem devlet hem de vakıf üniversitelerinde hızla Yönetim Bilişim Sistemleri bölümleri açılıyor.

Bu bölümde okumak isteyenlerin ne gibi özelliklere sahip olması gerekiyor?

Öğrenci adaylarının bilgisayara yeterince meraklı ve ilgili olmaları onlar için farklılık yaratacak bir avantaj. Bunun yanı sıra araştırıcı ve problem çözücü bir kişiliğe de sahip olmaları gerekiyor. Analitik düşünebilme ve detaylı analiz edebilme yeteneklerine sahip olmaları da onların bu eğitimde başarılı olmalarını sağlayacak bir başka etken.

CV'yi gören şirket iş teklif etti

Özge Sağıroğlu üç yıldır analist olarak çalışıyor. Sağıroğlu üniversiteyi bitirdikten sonra hiç iş aramamış, çünkü daha dördüncü sınıftayken internette CV'sini gören firma 'sizinle çalışmak istiyoruz' demiş. 2003 yılında Boğaziçi Üniversitesi Yönetim Bilişim Sistemleri Bölümü'nden mezun olan 27 yaşındaki Özge Sağıroğlu, üç yıldır Siemens'te analist olarak çalışıyor. Sağıroğlu, "Simens'te Hasta Bilgi Sistemleri Programı'nın uygulamasını yapıyorum. İhtiyaç analizlerini yapıyorum, eğitimlerini veriyorum, satış öncesi ve sonrası desteklerini yapıyorum" diye konuşuyor. Firmaların bu bölümden mezun öğrencileri tercih ettiklerini belirten Sağıroğlu şöyle konuşuyor: "İlk işime okuldayken başladım. Yazılım mühendisliği yaptım. Sonra okulda asistanlık yaparken kariyernet'teki CV'mi gören Simens'ten iş teklifi aldım. 'Sizle çalışmak istiyoruz' dediler. Çalıştığım yere eleman alırken de bölümümden arkadaşlarımı önermemi istediler. Analistik zekâmız genelde tercih ediliyor. Özellikle son iki yıldır, yönetim bilişim sistemlerini okuyanlar daha sık aranıyor. Türkiye şartlarında yaptığım iş beni maddi ve manevi olarak tatmin ediyor."

Özge Sağıroğlu bölümü tercih etmek isteyen öğrencilere şu tavsiyelerde bulunuyor: "Bölümün ÖSS'den Eşit Ağırlık (EA) puanıyla öğrenci aldığına kanmasınlar. Bilgisayarla ilgili teknik dersler ve yazılım ağırlıklı bir bölüm. Okuldayken projelerine ağırlık versinler. Projelerini yaparken şirketlerle iletişim halinde olsunlar ve çalışmaya son sınıfta başlasınlar."